روستای تاریخی طبیعی کندوان

---

روستای تاریخی و زیبای کندوان در 22 کیلومتری شهر اسکو در 62 کیلومتری شهر تبریز در میان کوههای سر به فلک کشیده، در دامنه شمالی (ارشد داغی) و قسمت غربی توده آتشفشانی سهند، در بخش دره آبرفتی دهکده توریستی کندوان قرار دارد که مراتع سرسبزش عشایر زیادی را به سمت خود کشانیده است. خانه های هرمی شکل این روستا که از معماری صخره ای بوده ، در نوع خود بی نظیر می باشد. این روستا دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی‌است که به‌دلیل شکل خانه‌های آن که به‌مانند کندوی عسل در دل کوه کنده شده‌اند است. عسل از مهم‌ترین سوغات این روستا است.

از ویژگی های سکونت در در دل سنگ ها این است که تابستان هایش خنک و در زمستان های سرد و طولانی، تا حدودی گرم می ماند. وجود 137 خانوار و 750 نفر جمعیت  این روستا را از دو روستای صخره ای کاپادوکیای ترکیه و داکوتای آمریکا متمایز کرده است. چراکه از میان این سه روستای صخره ای تنها کندوان است که هنوز زندگی روستایی در آن جریان دارد. کندوان با چشمه های شفابخش، صنایع دستی مانند بافت گلیم و جاجیم و شالهای رنگین و زیبا، لبنیات و عسل مرغوب کوهستان میزبان مهمانانی است که از بهار تا پاییز رهسپار این منطقه می شوند.

علت نامگذاری

روایت های مختلفی برای نامگذاری روستای کندوان وجود دارد. برخی می گویند نام کندوان به این دلیل به این روستا اتلاق شده است که شکل صخره ها و حفره های موجود در آن، کندوی زنبور عسل را در ذهن تداعی می کند.

برخی هم می گویند که واژه کندوان از کلمه کندن و یا کنده گان (برگرفته از کندوی عسل) مشتق شده است. دلیل این نام گذاری نیز به وجود آب و هوای کوهستانی روستا و پرورش گسترده زنبور عسل از روزگاران قدیم باز می گردد.

در اظهار نظر دیگری نیز آمده کندوان از کلمات کندیوان یا کندئوان نشات گرفته است. این واژه از سه جزء کندی+ ائو+ ان مرکب شده که کلمه “کندی” به معنی خود است، واژه “ائو” خانه معنی داده و “ان” نیز پسوند مکان را نشان می دهد. پس در مجموع کندوان به معنای خانه ای از خود است.

در اظهار نظر دیگری گفته شده که این کلمه مرکب از دو واژه “کند” و “وان” است. کند در زبان آذری و ترکی به معنای “روستا” است و وان یکی از انواع پسوندهای مکان است که در زبان مورد استفاده قرار می گیرد.

اما برخی دلیل نام گذاری روستا را چنین بیان کرده اند که کندوان در ابتدا به نام کندوجان خوانده می شده که در طول زمان تغییر شکل داده و به نام کندوان تبدیل شده است. آنگونه که این افراد ذکر کرده اند، کند در اصطلاح ترکی به معنای “راه” است و جان “خودئوز” معنی می گیرد. چون مردم با وجود سختی ها و در آب و هوای سرد توانستند در این منطقه بمانند و از دل صخره ها برای خود خانه ای درست کنند باعث شد کلمه جان در انتهای کند بیاید و واژه کندوجان را به وجود آورد.

محصولات

خانه‌های این روستا به مانند کندوی عسل در دل کوه کنده شده‌اند و عسل یکی از مهمترین سوغاتی‌های این روستا می‌باشد. از محصولات این روستا می‌توان گردو، گیاهان دارویی، دوشاب (شیره انگور)، عسل و بادام را برشمرد. همچنین گلیم، جاجیم و روسری‌های کلاقه‌ای از صنایع دستی تولید شده در این روستا می‌باشد.

تاریخچه

در رابطه با قدمت کندوان اتفاق نظری وجود ندارد؛ برخی مقالات و کاوش های باستان شناسی پیشینه این روستا را تا ۶۰۰۰ سال قبل تخمین می زنند و عده ای دیگر می گویند تاریخ آن به ۳۰۰۰ سال پیش بر می گردد. البته در برخی نوشته ها نیز گفته شده است که تاریخ سکونت در این روستا به قرن هفتم هجری، یعنی دوران هجوم مغول ها باز می گردد. نیازی به گفتن نیست که این کله قندهای سنگی نه یک شبه، بلکه طی سالیان بسیار به وجود آمده اند.

مردم شناسی

مردم روستای کندوان به مانند سایر اهالی استان آذربایجان شرقی، ترک و آذری تبار هستند، به زبان ترکی آذربایجانی صحبت کرده و در آداب و رسوم از این خطه تبعیت می کنند. هرچند ویژگی های جغرافیایی و معیشتی هر منطقه باعث به وجود آمدن سنت و رسوم خاص آن مکان می شود و این بر زیبایی و تنوع مردم شناختی هر ناحیه می افزاید.